Het kabinet presenteert de nieuwe Energiewet. Het doel van deze nieuwe wet is de Nederlandse energieconsumenten beter te beschermen, het elektriciteitsnet flexibeler te kunnen gebruiken en veilige gegevensuitwisseling tussen netbeheerders, energiemaatschappijen en afnemers beter te organiseren. De nieuwe wet legt de basis voor de energietransitie in Nederland.

De energietransitie vraagt om nieuwe wetgeving. De nieuwe Energiewet vervangt en moderniseert de huidige Gaswet en Elektriciteitswet 1998 en bepaalt de regels voor de veranderingen in de elektriciteits- en gasmarkt en het energiesysteem. De nieuwe wet verheldert en versimpelt bestaande regels en neemt onnodige verschillen tussen regels voor gas en elektriciteit weg. Veel betrokkenen uit de energiesector en daarbuiten hebben de afgelopen jaren actief bijgedragen aan dit wetsvoorstel, dat ook de uitwerking van een aantal afspraken uit het Klimaatakkoord bevat.

Flexibiliteit

De nieuwe Energiewet biedt meer rechten en bescherming aan onder meer huishoudens, zelfstandigen en kleine bedrijven. Ook scherpt de wet de eisen aan waar energieleveranciers aan moeten voldoen. Daarnaast krijgen netbeheerders meer mogelijkheden om problemen met het volle elektriciteitsnet aan te pakken, door slimmer gebruik te mogen maken van de bestaande ruimte op het net. De wet stelt daarnaast nieuwe regels voor het uitwisselen van gegevens, zodat het voor huishoudens en bedrijven eenvoudiger wordt om hun eigen data in te zien of te delen met een dienstverlener zoals een prijsvergelijker of energieverbruiksmanager. Ten slotte, creëert de wet nieuwe mogelijkheden voor mensen en bedrijven om zelf actief te worden op de energiemarkt, bijvoorbeeld via energiegemeenschappen die de door leden geproduceerde elektriciteit verkopen en leveren.

Eén wet

De Raad van State heeft eerder een advies gegeven over het wetsvoorstel. Waar verschillende adviespunten zijn opgevolgd, nam de Minister het advies, om Elektrciteitsrichtlijn via een apart wetsvoorstel te implementeren en op dit moment af te zien van samenvoeging van de Elektriciteitswet en Gaswet in één wet, niet over. Het kabinet kiest voor één wet om de noodzakelijke wetgeving niet verder te vertragen en bovendien direct in te kunnen spelen op belangrijke actuele ontwikkelingen in het energiedomein (zoals hoge energieprijzen, faillissementen van leveranciers, netcongestie en uitspraken van het Europese Hof van Justitie). Daarnaast zijn de huidige Elektriciteitswet 1998 en Gaswet verouderd en aan modernisering toe.

De ontwikkelingen die de energietransitie beïnvloeden, wisselen elkaar in hoog tempo op. Ook is er veel Europese regelgeving op komst. Dit maakt het belang van een solide basis voor samenhangende wet- en regelgeving voor energie des te groter. Deze nieuwe Energiewet legt deze solide basis, aldus het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.